Zó dan, wat een ellende in Soedan. Dit zal menig journaalkijker uitroepen als hij geconfronteerd wordt met de Soedanese stand van zaken. Als er één land kwalificeert als humanitaire Wet van Murphy, dan is het Soedan wel. En we geven ‘m alvast weg: het politieke hoofdstukje zal je niet doen schaterlachen. Maar als je het oude Egypte hoog hebt zitten…

Amai, zuiderbroeders! Wat hebben wij ‘nen goesting in deze aflevering. We gaan van Waterloo tot waterzooi en weer terug, een reis in het vertrouwde enigma dat België is voor ons Nederlanders. Het is een land waar je steeds minder van begrijpt zodra je er meer over leert, en het lijkt alsof de Belgen zelf hun ingewikkeldste tegenstrijdigheden niet k…

Drie seizoenen. 108 landen. En een hoop provincies, steden en zelfs een werelddeel. En 5 miljoen beluisteringen van fantastische luisteraars die elke week veel vragen op ons afvuren. Wat is het stomste land ter wereld? Hoe doe je onderzoek? Vandaag zetten wij de microfoon nog eens aan en beantwoorden jullie vragen. Als bonus voor seizoen 3! We zijn…

Zoals we ook de olympische Moderne Vijfkamp hebben, zo hebben we vanaf nu ook de Geografische Negenkamp. Een totaalklassement van de negen hoofdstukjes in de Grote Podcastlas. Met als potentiële winnaar: Mexico. Het land dat van de dood nog een knalfeest maakt, maar waar menig feest helaas ook dodelijk eindigt. Vraag en aanbod zijn hier fluïde begr…

Tussen de negen miljoen fietsen, een hoop ronkende auto’s en met veiligheidscamera’s behangen verkeerslichten toont Beijing soms een vleugje geschiedenis. Eeuwenoude pagodes, historische tuinen en imposante pleinen maken duidelijk dat de stad al een tijdje meegaat als machtscentrum. En voor minder subtiele hints heb je altijd de betonnen kolossen n…

Oi, lads! Londen, baby. Een bastion van the stiff upper lip, en tegelijkertijd van onverstaanbaar gevloek en getier. Als de mensheid vergaat en we een culturele Ark van Noach moeten vullen, heeft Londen genoeg voor het hele voordek. De pracht en praal sieren de stad, als permanent historisch dividend van de koloniale tijd, toen The Empire zich uits…

In het Venn-diagram van de islamitische wereld, de oude Sovjet-Unie en nomadische bergvolkeren is Kirgizië het stralende middelpunt. Hooggelegen dorpen met weinig meer dan een kroeg en een moskee. Het leven gaat te paard, en als er meer met valken gejaagd wordt dan met geweren, dan staat traditie centraal. Maar ook de moderne tijd rukt op. Oude Sov…

Welkom op the Great Plains van zuidelijk Afrika. Zambia, een gigantische staat in de luwte van het wereldnieuws. En voor een land in de vorm van een spierballen-emoji is dat best prijzenswaardig. Niet dat Zambia de wereld niets te bieden heeft, trouwens. Water, veel water. Zware metalen, in elke denkbare vorm. En alsof dat nog niet genoeg is, manif…

Wij Nederlanders zijn gewend aan een eurocentrische wereldkaart. Azië is oost, de Amerika’s zijn west. Maar als je dicht bij de datumgrens woont, wordt het ingewikkeld. Zeker als je, zoals de Filipijnen, al eeuwenlang een spin in het wereldwijde handelsnetwerk bent. Uit het oosten kwamen Spaanse kolonisten, uit het westen kwamen Aziatische invloede…

Jarenlang waren Chris Zegers en Arco Gnocchi partners in crime bij het televisieprogramma 3 op Reis. Tijdens ons festival hadden wij de mogelijkheid om deze twee veteranen het hemd van het lijf te vragen, hoewel de publieke opinie al jarenlang denkt dat Chris altijd met ontbloot bovenlijf door het leven gaat. Van Arco's regenvloek, tot onthoofde ge…

Er zitten twee gaatjes in Italië, alsof er dartpijltjes in gegooid zijn. De een is een katholiek machtscentrum ter grootte van een postzegel, de ander is iets groter maar trekt vooral postzegelverzamelaars aan. En internationale voetbalteams, op zoek naar een ruime overwinning. Jawel, we zijn in San Marino. Een curieuze bescheiden bergtop die in ve…

Er hangt een zweem van vredigheid om Oman. Met wat gevoel voor clichés zou je hier een oase van rust in kunnen zien. De politieke islam is hier minder onverbiddelijk, de leiders minder onverzoenlijk, en de welwaart minder protserig dan bij de andere golfstaten. Alleen de verzengende hitte, die is er net zo ondraaglijk. Oman is een rode lap op geen …

Die vurige, emotionele Argentijnen en koele, zuinige Nederlanders. Op een volkenkundig Tinder zou het algoritme nog niet rood uitslaan. Zij groot, wij klein. Zij bergen, wij polders. Zij praten, wij rekenen. Zij dansen, wij zouden willen dansen. Alleen de Argentijnse steakhouses in de Amsterdamse grachtengordel zijn een teken van toenadering, al ko…

De broeierige familie van Balkan-staten heeft nogal wat meegemaakt. Opa Tito hield de familie bijeen, in het grote huis waar alle ooms en tantes en hun kinderen een kamer hadden. Maar opa overleed en toen was het ruzie. Oom Servië had de grootste kamer, speelde de baas over andermans kinderen en wilde graag door in het huis. Maar daar dachten de an…

Alle vredige donderdraken verzamelen! Als de thumbnail van de aflevering geel en oranje kleurt, weet je dat vandaag in het teken staat van innerlijke vrede. Ook binnen de landsgrenzen dus. De draak moest flink wat vuur spuwen om niet opgesloten te worden in een koloniale kooi, maar bleek afschrikwekkend genoeg om vrij rond te mogen blijven lopen. B…

Jamaica is het land van de filter van felle kleuren en knallende smaken. Het bruist hier. Geen gehaktkruiden, maar onvervalste Jamaican jerk die je smaakpapillen doen stuiteren. Geen smartlappen in een partycentrum, maar dancehall in je sound system. Maar dat stuiteren lijkt hier wel te gebeuren op 0,5x afspeelsnelheid. De mellow grooves van de reg…

Het kleine Europa denkt graag groot. We bedachten stoepkrijt en radioactiviteit, de guillotine en amfetamine, ethiek en Lambik, gabberhouse en bolognesesaus. De wereld kon niet zonder ons, vinden we vooral zelf. We eigenden ons de wereldkaart toe, gaven elk wit vlekje een eigen naam. ‘Ontdekken’, noemden we dat. We brachten de hele planeet met elka…

We betreden vandaag de grootste tempel van pan-Afrikaans zelfbewustzijn: Ethiopië. Het beloofde land voor iedereen die dit continent en haar bevolking een warm hart toedraagt. Als enige Afrikaanse land dat de westerse kolonisatoren buiten de deur wist te houden, blijft Ethiopië een onuitputtelijke bron van inspiratie. Maar in eigen land toonden de …

De koloniale tijd schonk de menselijke beschaving op Mauritius het leven. Ten koste van ander leven. Maar op de golf van dekolonisatie was het ook voor Mauritius tijd om uit te vliegen. Je blijft tenslotte ook niet je hele leven bij je ouders wonen. Dappere dodo’s als ze waren betraden zij zelfstandig de wereldmarkt, gewapend met een dosis goede mo…

Stel je voor dat het Vrijheidsbeeld op de Amerikaanse vlag zou staan. Of de Brandenburger Tor op de Duitse. Dat zou nogal een uiting van nationale cultuurhistorische trots zijn. Niemand durfde zoiets aan, of niemand vond het nodig. Behalve Cambodja, en met recht. Maar het gevaar is dat we Cambodja gaan zien als Angkor Wat plus achterland. Een toeri…

Welkom in Luxemburg, het feestbeest van de Benelux. Sex, drugs & rock ‘n roll. Luxemburgse nachten zijn lang. Elke straathoek is verpest en overal liggen junks. Hmmm, nee. Niet echt eigenlijk. Wie verder kijkt dan de tankstations lang zijn, ziet een land dat uitermate tevreden kan zijn met het leven. Rijk, keurig en klassiek, waar een graffitimuur …

De Burkinezen zijn onze tegenpolen. Nederland gebruikt zand als wapen tegen het water, Burkina Faso vecht tegen het zand en voor het water. De Sahara rukt op, de zee is ver weg en de bekendste regionale rivier speelt hard to get. En water is niet het enige probleem. De verschroeiende Burkinese temperaturen bepalen ook het weer in de hoofden van hee…

Als je had gezegd dat de Bahama’s hun naam ontlenen aan de klank van genot, dan hadden we je geloofd. Ohhh, Bahaaaaama’s. Dit is de staat waarin je grootste zorg het zand is dat tussen je tenen blijft zitten. En waarin streeploos bijbruinen je grootste uitdaging is. De Bahama’s móéten wel zijn opgespoten voor zorgeloos zonplezier. Niet waar? Nee in…

We hebben iets leuks voor jullie. De afgelopen maanden zijn we druk bezig geweest met een geheim project samen met de geweldenaren van De Speld en vandaag mogen we het dan ook wereldkundig maken: De wereld krijgt eindelijk een boek Vanaf vandaag - de Dag van de Aarde - kun jij het boek pre-orderen. Doe dat ook vooral want De wereld: het boek is nu …

Wat Dzjengis Khan is voor hedendaagse stambomen, is het Oudgrieks voor moderne woordenboeken. Samen met de Romeinen waren de Oude Grieken linguïstische influencers avant la lettre. En ook de manier waarop wij stemmen, filosoferen, A² + B² = C² uit ons hoofd leren en waarop we lukraak EUREKA roepen in de supermarkt, komt van de Grieken. Ze hebben de…

The American Dream is een abstract verschijnsel, maar presenteert zich vaak kraakhelder. In een biografie van een succesvolle immigrant, in statistieken over opwaartse mobiliteit of in de campagnetoespraak van een lokale burgemeester. Als je wilt, kunt en durft, ligt de wereld voor je open. Maar de Droom openbaart zich ook in ruimtelijke zin. De st…

Voetbaltrainer José Mourinho zei ooit: ‘niemand herinnert zich wie er tweede wordt’. De winnaar nestelt zich in het collectieve geheugen, de verliezend finalist verdwijnt in de vergetelheid. Wrang genoeg werkt het ook zo voor menselijk leed dat alleen verliezers kent. Als vergelijkbare ellende zich in buurlanden op nóg grotere schaal voordoet, bekl…

1 april, kikkerprins in je bil. Vandaag een speciale samenwerking tussen de Kleine Boodschap en de Grote Podcastlas. We reizen naar de Efteling! Mensen, het seizoen breekt aan. Vogeltjes fluiten, het gras ruikt weer naar gras, de eerste ijsjes worden gegeten. We willen eropuit. En daarom vandaag: een aflevering over de beste binnenlandse mini-vakan…

Binnen de kringverjaardag van de Centraal-Aziatische ‘stans’ is Turkmenistan die onaardige oom met die patserige auto. Je weet dat hij zijn afwezigheid als vader afkoopt met dure cadeaus voor de kids, en wat zich achter de voordeur afspeelt weet eigenlijk niemand. Maar áls je een keer wordt uitgenodigd voor zijn verjaardag, gooit hij zijn kitscheri…

Maak kennis met Tonga, de schrik van de, eh, één zee! Al eeuwen maken de Tonganen de Grote Oceaan onveilig en dat heeft ze geen windeieren gelegd. In de klas van Pacifische eilandstaatjes is dit niet de grootste, stoerste of luidruchtigste leerling. Dit is een leerling waar stiekem veel onzekere klasgenootjes tegen opkijken. Nooit haantje de voorst…

De grootste landen van de continenten zijn blikvangers. De zangers van de band. Toch? Australië, Rusland, hé, nog een keer Rusland, Brazilië, in mindere mate Canada. En, Algerije. Toch gaan er weken, maanden, misschien jaren voorbij zonder dat Algerije het wereldnieuws haalt. Waarom is dat? Zijn de dictators hier echt minder wreed dan in Libië, zij…

Als je als land onder veel verschillende namen bekend bent, weet je dat je óf een hele moeilijke landsnaam hebt bedacht, óf dat je op een geopolitieke vulkaan zit. Ga bij Taiwan maar uit van het laatste. En als het antwoord op de vraag of jij überhaupt wel een land mag heten, afhangt van de macht van je grote buur China, dan weet je dat die vulkaan…

Arm Estland. Gelegen op de schouder van Noordoost-Europa kun je twee kanten op: of je identificeert jezelf meer als bovenarm, of toch liever als nek. Maar helaas voor de Esten werd de keuze voor ze gemaakt. Afgelopen eeuw kregen ze te maken met een agressieve Duitse romp en de wel heel grote Russische biceps. De Noord-Europese nek bleef ver buiten …

Quizje: wat hebben Groenland, de Afsluitdijk en Equatoriaal-Guinea met elkaar gemeen? Het antwoord: hun namen zijn misleidend en onjuist. Als je je hoofd hierover wilt breken, we zien je bij het eind van het volkslied weer. En dus welkom bij de aflevering over Equatoriaal-Guinea. Het land dat van een dependance zijn hoofdkwartier maakte. Waarvan de…

Zie je de burgemeester van je woonplaats wel eens fietsen? Is je oom ergens wethouder? Of heb je met een schoolproject wel eens een minister de hand mogen schudden? Dan weet je: hoe lokaler, hoe normaler. Wordt de politiek Haagser, Europeser en daarna mondialer, dan worden de organen vager en de mensen anoniemer. Maar is dat wel zo? Wie draaien er …

Als De Grote Podcastlas vijfduizend jaar geleden bestaan had, was dit de enige aflevering geweest. Want de beschaving die later de wereld opdeelde in landen, rijken en stadstaatjes begon hier. Hier, in het oude Mesopotamië. Maar sla een 21e-eeuwse krant open en warempel, wat blijkt? Irak domineert voorpagina’s gevuld met onderdrukking, oorlog en ch…

Welkom in de kleinste ‘Guay’! Ingeklemd tussen reuzen vinden we de Zuid-Amerikaanse dwergstaat Uruguay, zo rond als de kalebas waar ze hun maté uit drinken. Uruguay zou de verschoppeling van dit deel van het continent kunnen zijn, het vergeten stukje land dat Argentinië noch Brazilië wil hebben. Geen Andes, geen Amazone, geen Copacabana, geen water…

Hoeveel landen ken je die in het Nederlands een zelfstandig naamwoord zijn? Kust met ivoor, Ivoorkust. Omen est nomen. Feit is dat de naam misschien wel toe is aan een update. Ivoor is uit de gratie en Ivoorkust heeft een hele andere core business gevonden waarmee ze de wereld verblijden. Ivoorkust telt weer mee. De stabiliteit is terug van weggewe…

Liechtenstein moet het paradijs zijn. Als zelfs de Zwitsers aan hun eigen kant van de grens blijven wonen om rijk te worden in Vaduz, weet je dat de Liechtensteiners in luilekkerland zijn geboren. En er wordt goed voor ze gezorgd, door hun koninklijke suikeroom. Als een burgervader zorgt hij voor zijn onderdanen, zolang ze het niet wagen om zijn ma…

In het spectrum van wereldse uitspattingen behoort Papoea-Nieuw-Guinea in alle opzichten tot het kleurrijkste uiterste. Geef de Papoea iets om te vieren en het resultaat schiet gegarandeerd je zintuigen overhoop. Ze zijn voor de wereld wat Word Art is voor Word: kleurrijk, veelzijdig, het zou cultureel erfgoed moeten zijn, maar met sommige onderdel…

Mumbai, the City of Dreams. Nergens ter wereld wonen steenrijk en straatarm zo dicht op elkaar. De rijken zonder gêne, de armen zonder wrok. Meestal. Vraag je je af hoe dit in vredesnaam kan? Het antwoord is: The Indian Dream, met Mumbai als permanente dromenvanger. Hier is het altijd goudkoorts, elke dag arriveren er weer treinladingen vol Indiërs…

En de winnaar van Egypte’s Meest Leefbare Stad van 2023 gaat naarrrrr… hm, ja, waarheen eigenlijk? Niet naar Caïro, in ieder geval. De stad piept en kraakt onder druk van ruim 20 miljoen mensen, met een overschot aan uitlaatgassen en een dreigend tekort aan water. Nee, Caïro heeft het niet makkelijk. Decennia aan ongebreidelde groei hebben van de w…

We zijn in het zonovergoten Mozambique, waar Afrikaanse, Arabische en Portugese paden elkaar kruisen. Ook onder water is Mozambique een grote speeddatesessie; het zeeleven komt hier bij elkaar om zich tegoed te doen aan klein en groot snoepgoed. We zijn Mozambique gaan kennen als een land dat verscheurd is, en daarna weer gelijmd. De Koude Oorlog w…

Zo klein, zo centraal, maar toch veroordeeld tot de eeuwige periferie van grotere rijken. Slowakije. Totdat ze in 1992 voor het eerst wat feller van zich af beten. Dit resulteerde in de schattigste staatkundige scheiding ooit, met een eigen Slowaakse staat als buit. Nu mochten ze het gaan laten zien! Welke banden houd je warm? Wie worden je nieuwe …

Centraal-Amerika kan nog wel eens voelen als Mexico en de Zeven Dwergen. Wat niet helpt is dat die dwergen broertjes zijn die je nauwelijks van elkaar kunt onderscheiden. Behalve Belize, bestaand uit gemengd bloed van Spanjaarden en, jawel, Engelsen. Of dit betekent dat je hier de fluwelen salsa danst met een lauwe pint in je klauwen valt nog te be…

Het is maar 150 kilometer van de besneeuwde achtduizenders naar het laagland van de Ganges. Dit is je dwarsdoorsnede van Nepal. Van het dak van de wereld tot de voortuin bij het slootje. Nepal is het overgangsgebied tussen deze twee uitersten. Van de jak naar de koe, van verlichte boeddhistische monniken tot de lichtjes van Diwali. Nepal heeft een …

Aye aye, maties. We bevinden ons vandaag op de boeg van het schip dat Afrika heet. Dat stuk land heet Somalië. Vanaf hier kun je uitkijken over de hele Golf van Aden en de Arabische Zee. En daar komt nogal wat langs aan handelsschepen, met een kostbare buit aan boord. “Daar valt wat te halen”, dachten Somalische bandieten die we zijn gaan kennen al…

We zijn in Schotland, het Gallië van de Britse eilanden. Dapper hielden ze stand, iedereen was een beetje bang voor ze. En ze zien er ook allemaal uit alsof ze in de toverdrank gevallen zijn. En die toverdrank laat zich raden. Scotch whisky. En die vergelijking kunnen we nog lekker verder uitmelken. De machtige haven van het industriële Glasgow, oo…

Welkom in Noord-Ierland, de eeuwige inzet van de religieuze burenruzie tussen het VK en Ierland. Het grootste internationale conflict van West-Europa dicteert al decennia lang de sfeer in dit toch al niet meest zonnige deel van de Britse eilanden. Maar zouden we dit stuk land kennen als de troubles niet zo diepgeworteld waren? Hadden we het dan übe…

Wales is het Keltische geweten van Groot-Brittannië. Al eeuwen zitten ze samen in hetzelfde regenachtige schuitje, en nooit was Wales een zelfstandige staat. Eerder is het een raadselachtige en desolate uithoek van Groot-Brittannië, waar de mens een speelbal is van de elementen. Maar, met het Welsh hebben ze de ultieme codetaal voor als ze even ano…