Internetzeepbel KPNQwest kwam, zag, pompte de omzet op én spatte uiteen

Zakendoen | BNR

Rond de eeuwwisseling was internet nog een magisch woord en waren beleggers ervan overtuigd dat er veel geld mee te verdienen was. Internetbedrijven maakten in korte tijd een snelle groei door. In Nederland ging het om internetprovider World Online, maar ook om glasvezelbedrijf KPNQwest, een samenwerking tussen het Nederlandse KPN en het Amerikaanse Qwest, beide telecombedrijven.

KPNQwest ging in 1999 naar de beurs in Amsterdam om snel uit te groeien tot een bedrijf met miljarden aan beurswaarde. De belofte van de Amerikaanse topman Jack McMaster om het grootste glasvezelbedrijf van Europa te worden, leidde ertoe dat het bedrijf miljardenschulden maakte om zo snel mogelijk heel veel glasvezel aan te leggen. Dit gebeurde onder toezicht van onder meer Eelco Blok, toen de gedoodverfde opvolger van KPN-topman Ad Scheepbouwer en verbonden aan KPNQwest als commissaris.

Maar er kwam een flinke kink in de kabel. De technologie ontwikkelde zich razendsnel, waardoor er over een kabel veel meer internetdata kon worden verstuurd dan eerder gedacht. Daarbij kwam dat ook concurrenten als een razende glasvezel aanlegden. Zo ontstond er een enorme overcapaciteit, waardoor het bedrijf in de problemen kwam.

De beurswaarde van het bedrijf verdampte zienderogen en op 31 mei 2002 wordt het faillissement uitgesproken. De leeggelopen beursreus laat niet alleen een schuld achter van 4,2 miljard euro, maar ook een heleboel geschrokken schuldeisers en beleggers.

Fraude?

Gaandeweg blijkt dat het AEX-fonds er een omstreden manier van boekhouden hanteerde. Hierbij werd de omzet van langjarige contracten direct in een keer ingeboekt, in plaats van deze uit te smeren over de looptijd van het contract. Vanwege deze mogelijke fraude besluiten de curatoren aanvankelijk te gaan procederen in de Verenigde Staten.

In verband met de ziekte van een van de curatoren wordt in 2006 Marcel Windt ingevlogen, toen nog werkzaam voor advocatenbureau Houthoff, inmiddels curator en partner bij advocatenkantoor Windt Le Grand Leeuwenburgh

Hoe pakt Windt de draad van dit enorme dossier op? Wat komt er allemaal naar boven tijdens het onderzoek naar mogelijk de grootste boekhoudfraude uit de Nederlandse geschiedenis? En: heeft Windt Jack McMaster, de voormalig ceo van KPNQwest, nog ontmoet tijdens het procederen?

Onder curatoren

Niet elk ondernemersavontuur eindigt met een notering in de Quote 500, niet elk bedrijf overleeft een flinke crisis, niet elke onderneming weet het financiële spel goed te spelen. En als alles misgaat, als de chaos regeert en schuldeisers aan de poort rammelen, dan breekt het tijdperk van de curator aan.

In deze serie praten financieel journalisten Elisa Hermanides en Thomas van Zijl over onvergetelijke faillissementen met curatoren, de puinruimers van het bedrijfsleven. Abonneer je om elke twee weken op vrijdag een nieuwe aflevering te krijgen. Of luister vrijdag om 13.00 naar BNR.

Redactie: Sam van Zuilen / Vormgeving: Gijs Friesen en Connor Clerx / Audiobewerking: Wesley Schouwenaars / Artwork: FDMG | Milja Oortwijn / Eindredactie: Elisa Hermanides / Met dank aan: Wendy Beenakker en Sharine de Rooij

See omnystudio.com/listener for privacy information.